Μπορεί η διαδικασία Αναθεώρησης του Συντάγματος να μην είναι τόσο «συναρπαστική» όσο οι κοινοβουλευτικές μάχες που εξελίχτηκαν το προηγούμενο διάστημα, από την ψήφο εμπιστοσύνης ως τη Συμφωνία των Πρεσπών και τα πολιτικά επακόλουθα αυτής, αλλά αυτή θα είναι η επόμενη σημαντική κοινοβουλευτική μάχη που θα λάβει χώρα τις επόμενες μέρες.
Για την Τρίτη και την Τετάρτη είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση στην Ολομέλεια, προκειμένου να συζητηθούν και να ψηφιστούν τα άρθρα που θα καταστούν αναθεωρητέα. Τα άρθρα που θα ψηφιστούν θα ψηφιστούν εκ νέου, σε νέα συνεδρίαση της Ολομέλειας μετά από έναν μήνα, ώστε να καθοριστεί η «αναθεωρητέα ύλη» για την επόμενη Βουλή που θα είναι αναθεωρητική.
Η διαδικασία
Για να είναι σαφέστερο, πάντως, η διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος περιλαμβάνει αρκετά βήματα. Σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, η ανάγκη για Συνταγματική αναθεώρηση διαπιστώνεται με απόφαση της Βουλής που λαμβάνεται, ύστερα από πρόταση πενήντα τουλάχιστον βουλευτών, με πλειοψηφία 3/5 του όλου αριθμού των μελών της (180 βουλευτές) σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα.
Με την απόφαση αυτή καθορίζονται ειδικά οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν. Αφού η αναθεώρηση αποφασιστεί από τη Βουλή, η επόμενη Βουλή, κατά την πρώτη σύνοδό της, αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της (151 βουλευτές) σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
Με απλά λόγια, η προτείνουσα Βουλή, δηλαδή η σημερινή, «προτείνει» τις διατάξεις προς αναθεώρηση και η επόμενη Βουλή, η αναθεωρητική, αφού έχει μεσολαβήσει μια εκλογική διαδικασία, λαμβάνει τις αποφάσεις για το περιεχόμενο των αλλαγών στα επίμαχα άρθρα.
Το τρικ με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Αναμφίβολα, πάντως, ίσως η μεγαλύτερη αλλαγή που θα προκύψει από τη διαδικασία, όταν τελεσφορήσει, θα είναι η αλλαγή του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Σήμερα, ο Πρόεδρος εκλέγεται με μάξιμουμ τρεις ψηφοφορίες, με πλειοψηφίες 200, 200 και 180 βουλευτών αντίστοιχα. Αν δεν εκλεγεί στον τρίτο γύρο, η Βουλή διαλύεται.
Βούληση της κυβέρνησης, λοιπόν, ήταν να αλλάξει το επίμαχο άρθρο 32 και να αποσυνδεθεί η διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής. Πριν από μερικές ημέρες, όμως, στην αρμόδια Επιτροπή, η ΝΔ υπερψήφισε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Με βάση τη συνταγματική τάξη, λοιπόν, εφόσον το άρθρο καταστεί αναθεωρητέο με περισσότερες από 180 ψήφους (θα το ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΚΙΝΑΛ), η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, κατά πάσα πιθανότητα αυτή της ΝΔ, θα μπορεί να τροποποιήσει το άρθρο ως προς το περιεχόμενό του κατά το δοκούν, με άμεση εφαρμογή.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020 θα μπορεί να γίνει με εντελώς νέους όρους και ακόμα και με απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών, χωρίς να μπορεί η αντιπολίτευση να «εκβιάσει» με πτώση της κυβέρνησης, όπως έγινε το 2014.
