Σε συμφωνία που επανακαθορίζει το ρόλο της Εκκλησίας απέναντι στο Κράτος, ήρθαν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος. Σε συνέντευξη Τύπου από το Μέγαρο Μαξίμου το βράδυ της Τρίτης, ο πρωθυπουργός εκφώνησε τα 15 σημεία αυτής της συμφωνίας. Από αυτά ξεχωρίζουν, η απόφαση της διαγραφής των κληρικών από το σώμα των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και η δημιουργία Ταμείου Εκκλησιαστικής Περιουσίας.
Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, το ελληνικό Δημόσιο θα συνεχίσει να καταβάλει χρηματικό ποσό σε ταμείο της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τη μορφή επιδότησης. Αυτό θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό τη μισθοδοσία κληρικών και διοικητικών υπαλλήλων της Εκκλησίας. Μισθοδοσία που θα διεξάγεται πλέον με ευθύνη της Εκκλησίας.
Το ποσό της επιδότησης αφορά το υπάρχον προσωπικό και δεν θα προβλέπεται αύξησή του για τυχόν διεύρυνση του αριθμού κληρικών ή υπαλλήλων της στο μέλλον. Με τη συμφωνία, η Εκκλησία αποποιείται επίσης κάθε άλλης αξίωσης αποζημίωσης επί της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Από την πλευρά του το κράτος αναγνωρίζει την απόκτηση με αναγκαστικό τρόπο, περιουσίας της Εκκλησίας, το 1939, γεγονός που επιτρέπει σε εκείνη να αξιώνει την εν λόγω επιδότηση, ως αποζημίωση.
Σε ό, τι αφορά το Ταμείο Εκκλησιαστικής Περιουσίας, αυτό θα συσταθεί με συμβαλλόμενα μέρη το Κράτος και την Εκκλησία και τα κέρδη που θα προκύπτουν από την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας θα μοιράζονται ισόποσα.
Η συμφωνία αυτή όπως ανακοινώθηκε, εφόσον εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο, αλλά και την Ιερά Σύνοδο, θα πάρει τη μορφή νομοθετικής ρύθμισης.
Για ιστορική συμφωνία έκανε λόγο ο Αλέξης Τσίπρας
“Η κοινή θέλησή μας είναι να αντιμετωπίσουμε ιστορικές εκκρεμότητες που εμποδίζουν τον εξορθολογισμό των σχέσεων Εκκλησίας και Κράτους” είπε ο πρωθυπουργός παίρνοντας πρώτος τον λόγο. “Σήμερα επιχειρούμε να κάνουμε ένα ισχυρό βήμα προς τα εμπρός” σημείωσε και διάβασε τα 15 σημεία της συμφωνίας.
Σε ό, τι αφορά τη συνταγματική αναθεώρηση, για την οποία ο Ιερώνυμος είχε εκφράσει τις ανησυχίες του δήλωσε: “Διαβεβαίωσα τον Αρχιεπίσκοπο ότι οι αλλαγές που αφορούν στο άρθρο 3 (του Συντάγματος), έχουν ως στόχο να αναβαθμίσουν το διακριτό ρόλο της εκκλησίας, ενισχύοντας την αυτονομία της”.
Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε και στην πρόθεση της κυβέρνησης να εισάγει την διακήρυξη της θρησκευτικής ουδετερότητας στο Σύνταγμα. “Η θρησκευτική ουδετερότητα είναι εκεί για να εξασφαλίσει ότι το ελληνικό κράτος θα είναι ο εγγυητής της θρησκευτικής ελευθερίας του ελληνικού λαού και των Ελλήνων πολιτών” είπε. Τόνισε όμως, πως αυτή η αρχή δεν αναιρεί την μακραίωνη παράδοση της χώρας που την συνδέει άρρηκτα με την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Το ευχαριστώ Ιερώνυμου στον Αλέξη Τσίπρα
Από την πλευρά του ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε στην εκκλησιαστική περιουσία, χαρακτηρίζοντάς την “κοιμώμενο θησαυρό”. “Να δούμε πως θα μπορέσουμε τον “κοιμώμενο θησαυρό” να τον κάνουμε από υλικό αντικείμενο, πνευματικό. Όχι για εμάς, αλλά για το λαό μας” είπε.
“Εμάς, όλους από το χώρο της εκκλησίας, στο συγκεκριμένο θέμα για το οποίο συναντηθήκαμε, μιλήσαμε και προτείνουμε, θα μας βρείτε συνεργάτες” σημείωσε και εξήγησε πως τα σημεία της συμφωνίας είναι ήδη γνωστά στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο (ΔΙΣ). “Θα ενημερώσουμε αύριο τη Σύνοδο και στη συνέχεια όλο αυτό το υλικό θα κληθεί όλη η ιεραρχία της Ελλάδος να το εγκρίνει” πρόσθεσε.
“Είστε συντελεστής σε αυτή την ιστορική στιγμή, όπου η Εκκλησία θα μπορέσει να αισθάνεται, όχι ότι γίνεται πιο πλούσια, δεν την ενδιαφέρει αυτό, αλλά ότι γίνεται πιο λειτουργική και πιο δυνατή στο διακόνημά της” ανέφερε απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό.
Όσο για την αναθεώρηση του Συντάγματος, αφού ευχαρίστησε τον Αλέξη Τσίπρα που απάντησε στις ανησυχίες του, είπε: “Αισθάνομαι την ανάγκη να σας ευχαριστήσω για την πρωτοβουλία σας να αφήσετε το προοίμιο του Συντάγματος όπως το συνέταξαν οι πατέρες μας”.
Διαβάστε τα 15 σημεία της συμφωνίας Εκκλησίας και Κράτους:
- Το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει ότι μέχρι το 1939 οπότε εκδόθηκε ο αναγκαστικός νόμος 1731/1939 απέκτησε εκκλησιαστική περιουσία έναντι ανταλλάγματος που υπολείπεται της αξίας της.
- Το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει ότι ανέλαβε τη μισθοδοσία του κλήρου, ως με ευρεία έννοια, αντάλλαγμα για την εκκλησιαστική περιουσία που απέκτησε.
- Το Ελληνικό Δημόσιο και η Εκκλησία αναγνωρίζουν ότι οι κληρικοί δεν θα νοούνται στο εξής ως δημόσιοι υπάλληλοι και ως εκ τούτου διαγράφονται από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών.
- Το Ελληνικό Δημόσιο δεσμεύεται ότι θα καταβάλλει ετησίως στην Εκκλησία με μορφή επιδότησης ποσό αντίστοιχο με το σημερινό κόστος μισθοδοσίας των εν ενεργεία ιερέων, το οποίο θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις μισθολογικές μεταβολές του Ελληνικού Δημοσίου.
- Η Εκκλησία αναγνωρίζει ότι μετά τη Συμφωνία αυτή παραιτείται έναντι κάθε άλλης αξίωσης για την εν λόγω εκκλησιαστική περιουσία.
- Η ετήσια επιδότηση θα καταβάλλεται σε ειδικό ταμείο της Εκκλησίας και προορίζεται αποκλειστικά για τη μισθοδοσία των κληρικών, με αποκλειστική ευθύνη της Εκκλησίας της Ελλάδος και σχετική εποπτεία των αρμόδιων ελεγκτικών κρατικών αρχών.
- Με τη Συμφωνία διασφαλίζεται ο σημερινός αριθμός των οργανικών θέσεων κληρικών της Εκκλησίας της Ελλάδος, καθώς και ο σημερινός αριθμός των λαϊκών υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος.
- Πιθανή επιλογή της Εκκλησίας της Ελλάδος για αύξηση του αριθμού των κληρικών δεν δημιουργεί απαίτηση αύξησης του ποσού της ετήσιας επιδότησης.
- Το Ελληνικό Δημόσιο και η Εκκλησία της Ελλάδος αποφασίζουν τη δημιουργία Ταμείου Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας.
- Το Ταμείο αυτό θα διοικείται από πενταμελές διοικητικό συμβούλιο. Δύο μέλη του Ταμείου θα διορίζονται από την Εκκλησία της Ελλάδος, δύο μέλη θα διορίζονται από την Ελληνική Κυβέρνηση, ενώ ένα μέλος θα διορίζεται από κοινού.
- Το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας θα αναλάβει τη διαχείριση και αξιοποίηση των από το 1952 και μέχρι σήμερα ήδη αμφισβητούμενων, μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Εκκλησίας της Ελλάδος περιουσιών, αλλά και κάθε περιουσιακού στοιχείου της Εκκλησίας που εθελοντικά η ίδια θα θελήσει να παραχωρήσει στο εν λόγω Ταμείο προς αξιοποίηση.
- Τα έσοδα και οι υποχρεώσεις του ΤΑΕΠ επιμερίζονται κατά ίσο μέρος στο Ελληνικό Δημόσιο και την Εκκλησία της Ελλάδος.
- Τα ανάλογα ισχύουν και για τις περιουσίες των επιμέρους Μητροπόλεων, ήτοι των αμφισβητούμενων περιουσιών, αλλά και όσων οι Μητροπόλεις εθελοντικά παραχωρήσουν στο ΤΑΕΠ.
- Η ήδη συσταθείσα με τον Ν.4182/2013 Εταιρεία Αξιοποίησης Ακίνητης Εκκλησιαστικής Περιουσίας μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών εντάσσεται επίσης στο ΤΑΕΠ και διοικείται με το σημερινό κατά νόμο καθεστώς.
- Οι παραπάνω δεσμεύσεις των μερών θα ισχύουν υπό την προϋπόθεση τήρησης της Συμφωνίας στο σύνολό της.
